Nederlandse steden niet op hitte gebouwd

WAGENINGEN / LANDGRAAF – Steden in Nederland zijn niet op de hitte van de afgelopen jaren gebouwd. In de stad wordt het gemiddeld veel warmer dan op het platteland. Dit heet het stedelijk hitte-eiland effect. Op de kaart Stedelijk hitte-eiland effect op de Atlas Natuurlijk Kapitaal lichten steden als oranje kooltjes op in een zee van blauw. Groen kan verkoeling brengen in de stad.
Steden in Nederland zijn niet op deze hitte gebouwd. Dit heeft tot gevolg dat het in de stad veel warmer wordt dan op het platteland. Steden produceren namelijk veel warmte; denk aan verkeer, airco’s en menselijke activiteiten. Ook blijft de warmte in een stad hangen, want gebouwen, wegen en stenen nemen warmte op en stralen deze warmte na zonsondergang uit. Door de hoge en dichte bebouwing is er minder wind. Daardoor kan ’s nachts de warmte minder makkelijk weg. Warmtestraling kan namelijk het best ontsnappen als deze zich in alle richtingen kan verspreiden. Door al deze factoren koelt het in de stad veel minder af dan op het platteland. Dit verschijnsel noemen we het stedelijk hitte-eiland effect. Het is vooral ’s nachts het sterkst.
Groen: effectief wapen in hittestrijd
Wat kunnen we doen om de hitte in de stad terug te dringen? Groen heeft een verkoelend effect door schaduwwerking en verdamping. Zo toonde wetenschapper Gert-Jan Steeneveld van Wageningen Universiteit in 2011 aan dat er een lineair verband is tussen groen en het stedelijk hitte-eiland effect: met één procent meer groenbedekking neemt het effect 0,06 graad af.
Warmer in de stad
Volgens het KNMI was de afgelopen hittegolf extreem, ook in het huidige warmere klimaat. Wel stelt het KNMI op basis van waarnemingen dat de kans op zo’n hittegolf rond de 100 keer waarschijnlijker is geworden. Ook worden hittegolven in ons land steeds heter. Sinds 1900 zijn ze 1,5 tot 3 graden gestegen. Zonder maatregelen wordt het dus alleen maar warmer in de stad.
Hittestress kan een serieus gevaar vormen voor de gezondheid. Bij extreem hoge temperaturen is het lastiger om de hitte kwijt te raken door bloedvatverwijding en transpiratie. Hierdoor lopen ouderen, zwangere vrouwen, jonge kinderen en mensen met een zwakke gezondheid extra risico op gezondheidsklachten. Denk bijvoorbeeld aan warmte-uitslag, hittekrampen, hitte-uitputting en hitteberoerte. Mensen slapen vaak ook slechter tijdens warme nachten, en herstellen minder goed. Door de hogere concentraties ozon en fijnstof is ook de luchtkwaliteit slechter. Dit kan gevolgen hebben voor mensen die kampen met luchtwegenproblemen.
Ook dieren hebben last van hittestress in steden. Zo hebben vleermuizen het zwaar, omdat verblijf- en schuilplekken in spouwmuren te warm worden. De stijgende stedelijke temperatuur beïnvloedt zelfs de evolutie van slakkenhuisjes. Zo zijn slakken op warmere plekken gemiddeld lichter van kleur om beter tegen warmte en droogte te kunnen.
Wat te doen?
De Nederlandse steden zouden zich beter moeten voorbereiden op hittestress. Volgens onderzoekers van het KNMI en Wageningen U&R is bomen planten dé manier om dat te doen. Bomen geven schaduw, maar belangrijker, bieden verkoeling. Ze verdampen het water en voeren daarmee de hitte af. Dankzij hun diepe wortels kunnen bomen langer doorgaan met het verdampen van grondwater dan gras. Water in vijvers en kanalen biedt vooral overdag verkoeling. Maar ’s avonds houdt het water juist de warmte vast, waardoor het netto-effect niet zo groot is.
Daarnaast loont het wellicht om ook eens bij de zuiderburen te kijken. Die hebben immers al veel langer ervaring met omgaan met hitte. Zo kun je huizen zo bouwen dat de wind de warmte beter kan meevoeren, of kun je de daken van huizen lichte kleuren geven. Wit reflecteert namelijk warmte in plaats van deze te absorberen.
Bron: NatureToday.com
Ook in het nieuws
- Onvergetelijk Limburgs Museumtafel gratis voor verzorgingstehuizen
- Dit jaar 40e editie van ’t Preuvenemint
- Limburg op één na goedkoopste provincie om te trouwen
- Sportgokken en online casino’s in Nederland
- philharmonie zuidnederland zet tienjarig jubileum luister bij met topprogramma, noviteiten én …. een nieuwe naam Philzuid
- Werken in Limburg: waar kun je aan de slag?
- Half Holland in crisis aflevering 1: Klimaatcrisis
- Zes op de tien Nederlanders geven vakantiegeld niet uit aan vakantie
- Acht Limburgse kinderen melden zich aan voor Koninklijk Concertgebouw Concours
- Toneelgroep Maastricht presenteert seizoen 2023-2024
- Eerste projecten krijgen geld uit Fonds Natuurkracht
- Koning opent expositie in Limburgs Museum
- Limburgers bestellen het liefst sushi en pizza
- Uber breidt uit naar Maastricht
- Samenwerking Stichting het Limburgs Landschap en Magnifiek Zuid-Limburg
- BOEi onderzoekt rol in kloosterdorp Steyl
- Concept Experience Heerlen-Parkstad omarmd door ondernemers