MAASTRICHT – Stilte voor de storm, met deze metafoor kan de financiële situatie van de Limburgse gemeenten het beste worden omschreven. Alle 33 Limburgse gemeenten hebben of hun begroting 2013 in evenwicht gekregen of zijn er ten minste in geslaagd het laatste jaar van de meerjarenraming 2014-2016 sluitend te maken.
Daarom hebben Gedeputeerde Staten (GS)alle begrotingen 2013 onder het lichte, repressieve toezicht geplaatst. In de ramingen zijn de gevolgen van het regeerakkoord voor de gemeenten nog niet meegenomen.
De portefeuillehouder gemeentefinanciën Erik Koppe verwoordt het als volgt: “Mooi dat er geen enkele gemeente met haar begroting 2013 onder het zwaardere, preventieve toezicht hoeft te worden geplaatst. De gemeenten scoren daarmee net zo goed als vorig jaar. Maar gemeenten staan de komende jaren wel voor hele grote inhoudelijke en financiële opgaven. Het regeerakkoord dwingt gemeenten namelijk tot miljardenombuigingen. Maar de begrotingen 2013 zijn vastgesteld op het moment dat het regeerakkoord werd afgerond. Daar hebben de gemeenten dus nog geen rekening mee kunnen houden. Vooral na 2013 zullen ze deze gevolgen gaan voelen. Daarom zullen gemeenten na 2013 grote ombuigingen moeten doorvoeren om hun financiën in evenwicht te kunnen houden. Die opgave is zo groot dat het risico bestaat dat niet alle gemeenten daar in voldoende mate en op tijd in gaan slagen.”
Begroting 2013
Het beeld van de begroting 2013 en meerjarenraming 2014-2016 van de Limburgse gemeenten is positiever dan op voorhand kon worden verwacht. Ondanks rijksbezuinigingen en een zwakke economie zijn gemeenten er als regel in geslaagd de begroting 2013 sluitend te krijgen. En als dat niet het geval is dan is ten minste het laatste jaar van de meerjarenraming 2014-2016 sluitend. Sluitend betekent dat de structurele lasten met structurele baten gedekt zijn en dat de ramingen reëel zijn. Om dit resultaat te behalen hebben de Limburgse gemeenten flink omgebogen. De ombuigingen bestaan vooral uit bezuinigingen. De belastingen zijn meestal maar beperkt verhoogd. Er is weinig nieuw beleid in de begroting 2013 opgenomen. Ook worden investeringen uitgesteld.
Gemeenten hebben bij het opstellen van de begroting en meerjarenraming geprofiteerd van een nog meevallende ontwikkeling van hun algemene uitkering, de belangrijkste inkomstenpost. Daar is relatief weinig op bezuinigd door het Rijk. Verder hebben veel Limburgse gemeenten nog buffers na de verkoop van de Essentaandelen. Daarmee kunnen incidentele wensen, maar ook incidentele tegenvallers financieel afgedekt worden.