MAASTRICHT – Na jaren voorbereiden en blootleggen is de Romeinse weg dwars door Zuid-Limburg, van het Franse Boulogne sur Mer tot het Duitse Keulen, klaar voor het grote publiek. Met een totale financiële impuls van 300.000 euro slaan gemeenten, Provincie en bedrijfsleven de handen ineen om dit vroege staaltje van beschaving letterlijk tot leven te brengen bij bewoners en bezoekers. Door haar unieke verhaal te vertellen, door een aantal hotspots uit te lichten en door alle betrokken partijen, van geïnteresseerde inwoner tot toeristisch ondernemer, deelgenoot te maken van deze geschiedenis.
Via Belgica legt Romeins verleden Zuid-Limburg bloot
Zo’n 50 jaar voor het begin van onze jaartelling werd de aanwezigheid van het toenmalig Romeinse Rijk manifest in de (Zuid-)Limburgse regio. Een bloeiende nieuwe economie werd in korte tijd werkelijkheid om de omvangrijke Romeinse gemeenschap te voeden en te laten groeien. Het landschap kenmerkte zich door uitgestrekte landerijen, bosrijke heuvels en vruchtbare oevers met als bebouwing boerderijen (villae rusticae),wachttorens (burgi) en de Via Belgica. Deze verbindingsweg gold als de levensader voor het reilen en zeilen van de Romeinse manier van leven toentertijd.
Om de waarde van deze historie – waarin het fundament is gelegd voor de westerse cultuur – voelbaar te maken voor de huidige en toekomstige generaties, hebben betrokken overheden groen licht gegeven om een overall plan van aanpak de komende twee jaren uit te voeren. Verantwoordelijk gedeputeerde Teunissen (Archeologie) licht toe: “Daarin krijgen bewoners en ondernemers nadrukkelijk de gelegenheid om op de een of andere manier betrokken te raken bij het verhaal en de activiteiten. Het zogenoemde vliegwieleffect noemen we dit. Een voorbeeld hiervan is het plaatsen van infomeubels in Houthem-St. Gerlach, Katakomben en Goudsberg Valkenburg.
“Ik vind het belangrijk dat inwoners iets weten over het gebied waar ze wonen, zeker met zo’n enorm rijke historie”, aldus Teunissen. Daar sluiten ook de deelnemende gemeenten zich bij aan. Daarom kenmerkt dit plan zich door samenhang in met name de volgende elementen: het verhaal vertellen van Via Belgica, dat antwoord geeft op vragen als wie zijn die Romeinen, hoe zag het landschap eruit, hoe zag de Romeinse manier van leven eruit; de belangrijkste herkenningspunten uit die periode zoals de wachttorens (bijv. Goudsberg), zichtbaar en toegankelijk maken voor het grote publiek; alle ruimte geven aan verschillende partijen om aan te haken en hun eigen bijdrage te leveren aan het verhaal van Via Belgica, zoals het aanleggen van een grensoverschrijdende fiets- en wandelroute. Gedeputeerde Eric Geurts (Toerisme) legt uit dat het aanbieden van belevingsroutes een geweldige toeristische aantrekkingskracht heeft.
Op korte termijn hebben twee zaken voorrang in het plan van aanpak om bezoekers te boeien en voor langere tijd te binden. Uit de Toeristische Trendrapportage 2014-2015 blijkt namelijk dat de Zuid-Limburgse regio haar – veelal verouderde – accommodaties moet moderniseren. Bovendien ligt er een schone taak om een stevig inhoudelijk (erfgoed)programma-aanbod samen te stellen. Eric Geurts, gedeputeerde Toerisme zegt hierover: “ De Via Belgica biedt goede mogelijkheden om ons verleden een nieuwe toekomst te geven. Dit draagt positief bij aan de verdere toeristische ontwikkeling van Limburg en het Limburgse Heuvelland in het bijzonder.” Het overall plan van aanpak dat nu op tafel ligt vormt hiervoor een goed begin.
De betrokken overheden zijn: de gemeenten Maastricht, Meerssen, Valkenburg aan de Geul, Voerendaal, Heerlen, Landgraaf, Simpelveld, Parkstad Limburg en Provincie Limburg.
