WAGENINGEN / LANDGRAAF – Twintigduizend eikenbomen zijn vorig jaar en dit jaar gecontroleerd op de aanwezigheid van eikenprocessierupsen. Het blijkt dat het aantal rupsen sterk is toegenomen. Op sommige plaatsen zijn er drie keer zo veel rupsen als in het piekjaar 2018. Opvallend is verder dat ze ook meer in bossen voorkomen dan voorheen. We verwachten dat half juli de eerste vlinders al gaan uitvliegen.
De afgelopen dagen zijn 20 duizend eiken in het midden en oosten van Brabant, het midden en oosten van Gelderland en in de kop van Noord-Limburg geïnspecteerd op de aanwezigheid van processierupsen. Van de 11.500 geïnspecteerde eiken die niet preventief bespoten zijn blijkt dit jaar 75 procent aangetast te zijn door eikenprocessierupsen. De aangetaste bomen hadden meestal meer dan 1 nest per boom (80%). In de regio Amsterdam zijn nog eens 3500 bomen geïnventariseerd. Daar bleek ongeveer een derde van de bomen aangetast. De regio’s met de minste eiken, zoals Noord- en Zuid Holland, lijken dit jaar ook een toename te kennen in de populatie maar in vergelijking met de regio’s met veel eiken nog altijd veel minder.
Op grond van de eerste inspectieresultaten in drie provincies schatten we in dat ook in andere delen van Nederland met veel eiken een zelfde mate van toename van de populatie heeft plaats gevonden met plaatselijk soms een verdriedubbeling van de populatie. Dit komt daarmee overeen met onze eerder uitgesproken verwachting.
Opvallend dit jaar is dat ook bossen met veel eiken grote populaties kennen. Er zijn grote verschillen maar soms blijkt meer dan 50 procent van de eiken aangetast te zijn. Dat hebben we in voorgaande jaren niet op deze schaal gezien. Het is nog onduidelijk waarom nu ook bossen gekoloniseerd zijn met eikenprocessierupsen. Een mogelijke verklaring is dat de vlinders bij het uitvliegen vorig jaar door het grote aantal vlinders meer dan anders gedwongen werden om nieuwe gebieden te koloniseren. De vlinders vlogen vorig jaar ook uit in een warme en droge periode. Doordat bossen vochtiger en koeler zijn waren ze mogelijk ook geschikter om daar eipakketjes af te zetten.
Door de zeer hoge temperaturen verloopt de ontwikkeling van de eikenprocessierups sneller dan normaal. Veel rupsen bevinden zich al in het zesde larvestadium en zullen spoedig gaan verpoppen. Dit is te zien aan het dichter worden van de nesten. Mogelijk dat half juli al de eerste vlinders uit gaan vliegen en hun eipakketjes in de bomen af gaan zetten. De belangrijkste vliegperiode zal zoals het er nu uit ziet rond 6 augustus plaats vinden.
Pleidooi voor ondersteuning landelijke coördinatie
Op de betrokkenen bij het Kenniscentrum Eikenprocessierups wordt steeds vaker een beroep gedaan voor meer informatie door de sterke toename in het aantal eikenprocessierupsen in heel Nederland en als gevolg daarvan een toename in gezondheidsklachten, economische schade en verlies van kwaliteit van leven. Er is vanuit het algemene publiek, groenbeheerders, tuineigenaren, overheden, agrariërs, terreinbeherende organisaties, en de recreatieve sector veel behoefte aan eenduidige informatie. Het Kenniscentrum is momenteel echter een vrijwillig samenwerkingsverband zonder budget en heeft dus niet de capaciteit om aan de vraag te voldoen. Eerdere verzoeken bij betrokken ministeries hebben nog niet tot steun geleid.
Bron: NatureToday