VALKENBURG AAN DE GEUL – Op 26 september brengt de jury van de Pieter van Vollenhovenprijs een bezoek aan een van de genomineerde projecten, het stationsgebouw in Houthem-St.Gerlach. Dit is het eerste bezoek van de jury aan de herbestemmingsprojecten die voor de Pieter van Vollenhovenprijs 2015 in aanmerking komen. Dit najaar brengt de jury een bezoek aan meerdere genomineerden.
De Pieter van Vollenhovenprijs is een jaarlijks terugkerende prijs aan een particulier of organisatie die de uitdaging is aangegaan om een monument in Nederland te behouden door het een nieuwe bestemming te geven. De prijs is in 2013 aangeboden aan prof. mr. Pieter van Vollenhoven bij zijn afscheid na zijn 27 jaar voorzitterschap van het Nationaal Restauratiefonds. In zijn jaren als voorzitter heeft de heer Van Vollenhoven zich sterk gemaakt voor initiatiefnemers die hun nek uit steken om een monument te kunnen behouden. Om dit gedachtengoed levend te houden is de prijs ingesteld, ter stimulering voor initiatiefnemers die een monument een nieuw leven geven.
Marco van der Wal is de initiatiefnemer die het stationsgebouw in Houthem-St.Gerlach een nieuwe bestemming geeft. Hij redde met zijn onderneming Camino Vastgoed het gebouw dat direct aan het spoor ligt van de sloop. Het beeldbepalende gebouw is uniek, maar omdat het geen monumentenstatus had, dreigde sloop. Na initiatief van de dorpsraad Houthem-St.Gerlach om met ondernemers de mogelijkheid van herbestemming van het voormalige station te onderzoeken, is het idee van Marco van der Wal en ontwerper Paul Tieman omarmd.
Innieuwsbericht-17-9-2014.jpg sterke samenwerking met de lokale gemeenschap zijn diverse partijen geënthousiasmeerd en over de streep getrokken. NS Stations, Prorail, de gemeente Valkenburg en de eigenaar van de aangrenzende grond verleenden uiteindelijk hun medewerking om de herbestemming mogelijk te maken. Uiteindelijk werd de eigendom van het gebouw aan Camino Vastgoed overgedragen en is gestart met de herontwikkeling van het stationsgebouw.
Het voormalige stationsgebouw is in 1903 in opdracht van de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen gebouwd als kantoor, wachtruimte en bagagestalling op de spoorlijn Maastricht-Aachen. Nadat de NS eind jaren tachtig besloot de loketten te sluiten en de wachtruimte te vervangen door abri’s raakte het zijn oorspronkelijke functie kwijt. Daarna volgde een periode waarin het gebouw verschillende bestemmingen vervulde, zoals een videotheek, een kantoor van een webdesignbureau en korte tijd een kunstgalerie. Tenslotte kwam het gebouw leeg te staan. Een nieuwe bestemming leek lange tijd onvindbaar. Het stationsgebouw krijgt met het initiatief van Marco van der Wal de functie van vakantiewoning. Het doorzettingsvermogen dat hij heeft getoond is een van de redenen om dit project te nomineren voor de Pieter van Vollenhovenprijs.
Monumenten die wachten op een nieuwe bestemming zijn veelal verloren zonder de inzet van initiatiefnemers die de uitdaging aangaan om een monument te kopen, te restaureren en exploitabel te maken. Met deze prijs, die door een onafhankelijke jury van erfgoedspecialisten wordt toegekend, krijgt het behoud van monumenten door herbestemming extra aandacht.