BRUNSSUM – De hangvennen in het Schutterspark bij Brunssum zijn een uniek natuurfenomeen dat zeldzaam is in Nederland. Deze bijzondere vennen zijn kwetsbare ecosystemen die een unieke combinatie van flora en fauna herbergen.
Hangvennen ontstaan op plekken waar bronwater door de grond naar boven komt, wat uitzonderlijk is op hellingen, omdat water daar normaal gesproken snel afstroomt. In het Schutterspark zorgt een dichte laag klei echter ervoor dat het water niet weg kan en dus langzaam bovengronds sijpelt. Hierdoor blijft de bodem vochtig en drassig, wat een ideale omgeving creëert voor bijzondere plantensoorten en dieren die afhankelijk zijn van natte omstandigheden.
Ondanks hun ecologische waarde, hebben de hangvennen in het verleden te lijden gehad onder menselijke invloeden, zoals drainage en grondgebruik, waardoor ze bedreigd werden. Daarom is de afgelopen tijd hard gewerkt aan het herstel van deze vennen in het Schutterspark. Door het terugdringen van waterafvoer en het herstel van de natuurlijke waterbalans is het gebied weer tot leven gekomen. Deze herstelmaatregelen zijn essentieel geweest om de biodiversiteit te waarborgen en de natuurlijke processen in de hangvennen weer op gang te brengen.
Het herstel van de hangvennen is niet alleen een overwinning voor de natuur, maar ook een belangrijk voorbeeld van hoe mens en natuur hand in hand kunnen gaan. Dankzij deze inspanningen kunnen bezoekers nu genieten van een uniek stukje natuur, waar je zeldzame flora en fauna kunt ontdekken in een landschap dat bijna nergens anders voorkomt.
Wat hangvennen zo bijzonder maakt, is de grote verscheidenheid aan gradiënten in het systeem. Dit zorgt ervoor dat veel verschillende, vaak zeldzame, plantensoorten dicht bij elkaar kunnen groeien. Planten zoals beenbreek, klokjesgentiaan en vleesetende soorten zoals kleine en ronde zonnedauw floreren in deze omstandigheden. Naast planten bieden de hangvennen ook een thuis aan beschermde diersoorten zoals de hoogveenglanslibel, het gentiaanblauwtje en verschillende soorten salamanders. Deze biodiversiteit maakt de bescherming en het behoud van de hangvennen essentieel.
Aan het begin van deze eeuw werd duidelijk dat de laatste natte plekken van dit unieke ecosysteem dreigden te verdwijnen, samen met de zeldzame planten en dieren die er leven. Tussen 2007 en 2008 werd daarom een eerste herstelproject uitgevoerd in het Schutterspark. Hierbij werden gegraven sloten gedempt en bossen omgevormd tot open terrein. Als gevolg daarvan keerden karakteristieke soorten terug, en natte gebieden breidden zich weer uit, bedekt met een veenmostapijt.
Na deze succesvolle eerste fase van herstel bleek uit onderzoek van Wageningen University & Research (WUR) dat er nog meer mogelijkheden waren om het gebied te herstellen. Bovendien werd duidelijk dat de losse hangvennen met elkaar verbonden konden worden. In 2023-2024 wordt daarom fase II van het herstelproject uitgevoerd, met steun van het Landelijk Programma Natuur (LPN), de Provincie Limburg, de Europese Unie en de gemeente Brunssum. Bijna alle herstelmaatregelen zijn inmiddels voltooid, waarmee het voortbestaan van dit unieke natuurgebied verder wordt veiliggesteld.
Bron: Nature Today
Gerelateerde berichten:
- JIM en Lentebeurs keren terug naar MECC
- Bijzondere planten keren terug door ontwikkeling natte natuur
- Grijze wolven keren terug in GaiaZOO
- Brunssum krijgt interactief museum in Schutterspark
- Watertap keert terug in het straatbeeld
- André Rieu terug op het Vrijthof in 2025!
- Sint Lambertus terug in Kerkrade
- Voorsprong natuur terug naar een week