GULPEN-WITTEM/VAALS – Eigenaren van erven en percelen in de buitengebieden van Gulpen-Wittem en Vaals kunnen dit jaar nog deelnemen aan een lucratieve actie voor het herstel en de aanleg van streekeigen groen. Dat kan via de campagne Planten Nu van Ark Natuurontwikkeling en de stichting Instandhouding Kleine Landschapselementen in Limburg.
Deze actie tot de aanplant van streekeigen bomen en struiken in het landschap en rond de bebouwing sloeg afgelopen jaren zo goed aan dat hij nog een keer herhaald wordt. In de afgelopen periode zijn vele tientallen erven landschappelijk ingepast. Het gaat om authentiek groen op en rond en buiten het erf van boeren en particulieren.
Tegen een uiterst geringe bijdrage kunnen bewoners in de buitengebieden in aanmerking komen voor een bij de streek passende erfbeplanting. De aanplant is overigens niet beperkt tot de huis- en bedrijfskavels van vee- en paardenhouders, maar evenzeer voor particulieren. Daarbij gaat het om de aanleg van bomen en struiken op perceelsranden. Streekeigen bosjes, laanbomen langs wegen en paden, alleenstaande bomen die fors mogen uitgroeien, maar ook groenstroken, heggen en zelfs hoogstamboomgaarden. In nauw overleg met de bewoners stelt een landschapsarchitect van IKL een plan op dat de komende winter ook gerealiseerd wordt. De eigen bijdrage van de eigenaar bedraagt een kwart van de kosten.
De Planten Nu campagne richt zich op het eerherstel en de inrichting van het landschap, de cultuurhistorische groene elementen en de natuur die hiervan kan profiteren.
Door bomen en struiken uit de streek te gebruiken krijgt het landschap weer zijn karakteristieke gezicht terug. De aanplant van coniferen, dennen en sierplanten behoren overigens niet tot de regeling. Het gaat verder om vrijwillige deelname, compensatieverplichtingen of verplichting in de sfeer kunnen via deze regeling niet gerealiseerd worden.
Een mooi ingepaste erfbeplanting fungeert als visitekaartje voor de bewoners en bedrijf. Daarnaast is het ook natuur dicht bij huis. Houtsingels, groenstroken bosjes, lanen, hagen en hoogstamboomgaarden zijn van immens belang voor plant en dier. Zij vinden in en onder het groen nog een leefgebied dat rijk kan zijn aan voedsel, soortgenoten en nestgelegenheid.
Van oudsher waren de erven in deze hoek van Limburg eenvoudig, functioneel en sober van opzet. Die lijn handhaaft de landschapsarchitect van IKL zo veel mogelijk. Zo wordt met de bewoners gewerkt aan de verdere ontwikkeling van een streekeigen landschap. De landschapsarchitect meet daarbij niet alleen met de wensen en de maatstaven van nu, maar kijkt evenzeer naar de kenmerken van toen. In ieder geval worden bebouwingselementen met passend groen ingepast in de omgeving. Verder schept de erfbeplanting ook privacy en biedt het bescherming tegen zon en wind.
Bloeiende hoogstamfruitgaarden zijn elk voorjaar weer blikvangers van formaat. In en rond de dorpen in beide gemeenten kwamen deze gaardjes vanouds heel veel voor op en rond de huizen en boerderijen. Vandaar dat het ook opgenomen is in de campagne Planten Nu. De boomgaarden leveren fruit naar keuze voor eigen ge¬bruik. Daarnaast zijn ze van enorme betekenis voor bijen en diverse vogels. Met name steenuilen bezoeken graag deze groene elementen. Tenslotte is het tijdens hete zomerdagen goed en comfortabel toeven in de schaduw van de bomen, zowel voor mens als vee.
Om in aanmerking te komen voor de regeling moet de erfbeplanting van een minimale grootte zijn. Naast een bijdrage van 25 procent van de komsten, dient een eigenaar de grond voor de aanplant tijdig geschikt te maken. Vanzelfsprekend wordt er van uitgegaan dat de eigenaar ook garant staat voor de duurzame instandhouding.
Deelnemers kunnen zich nu al opgeven voor Planten Nu. Die het eerst komt, die het eerst maalt. De resterende financiering vind plaats door Ark, Natuur- en Landschapsontwikkeling.
