ZUID-LIMBURG – Na 85 jaar is eind maart dit jaar weer een wilde groeiplaats van de Bleke schubwortel gevonden in Nederland. Het plantje stond langs de Geul in Zuid-Limburg. Zo'n tien kilometer verder stroomopwaarts in België komt de soort ook voor. Het lijkt erop dat de Bleke schubwortel zich via het water van de Geul heeft verspreid naar Nederland.
De Bleke schubwortel werd ontdekt door Theo Muusse op een plateautje aan de noordzijde van een afkalvende bocht van de Geul, zo meldde natuurbericht.nl afgelopen week. Enkele tientallen bloeiwijzen groeiden onder jonge opslag van Hazelaar en Zwarte els. In de directe omgeving waren ook andere voorjaarsbloeiers als Bosgeelster, Gevlekte aronskelk , Vingerhelmbloem Speenkruid en Kruipende boterbloem aanwezig.
Vroeger
In het verleden was Bleke schubwortel binnen Nederland alleen bekend van drie groeiplaatsen in Zuid-Limburg. Hier werd ze voor het laatst in 1930 in de omgeving van Rijckholt waargenomen. Op 23 maart 1999 werd ze echter totaal onverwacht gevonden in een plantsoen in Ridderkerk (Zuid-Holland), waar ze zeer waarschijnlijk met pootgoed van buitenlandse herkomst was meegekomen. In Zuid-Limburg groeit Bleke schubwortel ook op een niet-wilde groeiplaats. In de vorige eeuw is ze ooit nabij Wijlre uitgezaaid. Op deze niet-wilde groeiplaats houdt de soort al vele tientallen jaren stand.
Parasiet
Schubwortels zijn bladgroenloze parasieten. Ze maken zelf geen suikers, maar onttrekken die uit de houtvaten van houtige gewassen. De Bleke schubwortel parasiteert vooral op jonge, in het voorjaar bloeiende katjesdragende bomen (Iep, Hazelaar, Els), die op of vlak naast beekoevers groeien. De standplaats langs de Geul komt sterk overeen met de stroomopwaarts langs de zijbeken van de Geul gelegen groeiplaatsen in België. Nabij Kelmis, op minder dan 10 kilometer van de Nederlandse vindplaats, ligt waarschijnlijk de dichtstbijzijnde Belgische groeiplaats. Deze komt sterk overeen met de Nederlandse, aldus Arjan Ovaa, ecoloog bij Het Limburgs Landschap, de terreineigenaar van het aangrenzend Geuldal. Via het water van de Geul zou verspreiding van deze soort eenvoudig kunnen plaatsvinden. Het lijkt dus om een natuurlijke vestiging te gaan. Op 1 april ontdekte Arjan Ovaa, iets dichter bij de grens, nog een tweede groeiplaats. De Bleke schubwortel is na 85 jaar weer terug in een Zuid-Limburgs beekdal!
Foto: Theo Muusse